راهبردهای تأمین امنیت صنعت نفت در دوران دفاع مقدس با تکیه بر بسیج منابع ملی و فناوری
کد مقاله : 1082-PAYDARI02 (R3)
نویسندگان
رضا بیگدلو *
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انتظامی و مطالعات اجتماعی
چکیده مقاله
نفت به‌مثابه خون در رگ صنعتِ دنیای مدرن است. استخراج و صدور نفت برای کشورهای نفت‌خیر و صنعتی در هر شرایطی امری ضروری است. برای جمهوری اسلامی ایران، در طول دفاع مقدس، استخراج و تداوم صادرات نفتی برای تأمین هزینه‌های جنگ و اداره کشور امری ضروری بود. این در حالی بود که رژیم بعث عراق تمام تلاش خود را برای توقف صادرات نفتی ایران با بهره بردن از ابزارها و استراتژی‌های متعددی به کار گرفت. برای ایران اتخاذ راهبردهایی برای تأمین امنیت صنعت نفت امری حیاتی برای کشور بود. این مقاله به روش تحلیل تاریخی به دنبال پاسخ به این پرسش است که مهم‌ترین راهبردهای جمهوری اسلامی در بسیج منابع ملی و فناوری برای حفظ امنیت پایانه‌های نفتی در مقابله با حملات رژیم بعثی عراق و تداوم صادرات نفت چه بود؟ یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد مجموعه‌ای از راهبردها و تاکتیک‌ها در بسیج فناوری و به کارگیری همه‌جانبه منابع ملی برای دفاع از امنیت سامانه‌های نفتی و تداوم صادرات صورت گرفت. ایجاد ستاد راهبردی دفاع از جزیره خارگ با مشارکت نهادهای سیاسی، اقتصادی و نظامی گام اول بود. تزریق روحیه بسیجی و مدیریت جهادی در کارکنان صنعت نفت، ایجاد سازه‌های دفاعی، تأسیس پدافند دفاع هوایی خارگ، بهره‌گیری از پدافند عامل و غیرعامل، جابه‌جایی در پایانه‌های صادراتی جایگزین و پایانه‌های شناور، بسیج منابع ملی به منظور تشکیل گروه امداد آتش‌نشانی، تغییر در مسیر نفت‌کش‌ها ازجمله راهبردها و تاکتیک‌های به کار گرفته شده در دوران جنگ بود که ضمن مقابله با تهاجمات هوایی و موشکی رژیم بعث، صادرات نفتی ایران را تداوم بخشید.
کلیدواژه ها
نفت، امنیت، خلیج‌فارس، بسیج، منابع ملی، فناوری، جمهوری اسلامی ایران.
وضعیت: پذیرفته شده