| کارکردهای مسجد در «جهاد صدر اسلام» و «دفاع مقدس»؛ مطالعه تطبیقی |
| کد مقاله : 1229-PAYDARI02 |
| نویسندگان |
|
محمد قاسمی‌شوب * استادیار، دانشکده فرهنگی و تولید قدرت نرم، دانشگاه جامع امام حسین (ع)، تهران، ایران |
| چکیده مقاله |
| مسجد نهادی کارآمد و اصیل است که در شئون مختلف زندگیِ مسلمانان، نقش‌آفرینیِ کاربردی دارد. در بررسی سیره‌ی معصومان (ع)، می‌توان دریافت که این نهاد، علاوه بر عرصه‌ی جهاد اکبر و خودسازی فردی و عبادت جمعی، در عرصه‌ها‌ی خطیرِ اجتماعی، نظیر جهاد اصغر و جنگ نظامی نیز کارکردهای مؤثری داشته است. یکی از اهداف انقلاب اسلامی، إحیای جایگاه و ساحت نقش‌آفرینی مساجد، به کارکردهای آن‌ها در دوران صدر اسلام، علی‌الخصوص در عرصه‌ی جهاد است که این امر، در بستر نقش‌آفرینی مساجد در دوران دفاع مقدس، در مقام عمل متبلور گردیده است؛ لذا در این پژوهش، با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی، به مطالعه‌ی تطبیقی کارکردهای مساجدِ صدر اسلام، با کارکردهای آن‌ها در دوران جنگ تحمیلی، پرداخته شده و مهم‌ترین کارکردهای مساجد، در هر دو بُرهه، در سطح کلان «محل عبادت جمعی»، «مأمن فردی و اجتماعی»، «پایگاه نظامی و دفاعی»، «پایگاه خیریه و مددکاری» و «رسانه‌ی تربیتی و آموزشی» شناسایی شده که کارکردهای تطبیقیِ نظامی و دفاعیِ مسجد در دوران متقدم و متأخر، «مقر فرماندهی»، «سازماندهی دفاعی و جنگی»، «اردوگاه سپاه»، «محل مداوای مجروحان» و «ترویج فرهنگ جهاد و شهادت» بوده است. |
| کلیدواژه ها |
| مسجد، جهاد، دفاع مقدس، کارکرد، مطالعه تطبیقی. |
| وضعیت: پذیرفته شده |
