| الگوهای برتر ظرفیت‌سازی در مدیریت و رهبری بحران |
| کد مقاله : 1248-PAYDARI02 (R2) |
| نویسندگان |
|
محمدتقی حسنوند *1، مرتضی موسوی محب2 1دانشجوی رشته مدیریت دولتی-توسعه منابع انسانی دانشگاه آزاد واحد تهران شمال 2استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحدتهران شمال |
| چکیده مقاله |
| این مقاله با هدف شناسایی و تحلیل الگوهای برتر ظرفیت‌سازی در مدیریت و رهبری بحران در سطح ملی و بین‌المللی، با بهره‌گیری از رویکرد کیفی و روش تحلیل مضمون انجام شده است. با توجه به پیچیدگی و پویایی بحران‌های معاصر از جمله بلایای طبیعی، بحران‌های انسانی، فناورانه و زیست‌محیطی، نیاز به ایجاد ظرفیت‌های چندسطحی و پایدار در مدیریت بحران بیش از پیش احساس می‌شود. داده‌های پژوهش از طریق بررسی اسناد رسمی ملی و بین‌المللی، مطالعات موردی کشورهای منتخب، و همچنین انجام مصاحبه‌های نیمه‌ساختاریافته با ۱۲ نفر از خبرگان حوزه مدیریت بحران و سیاست‌گذاری عمومی گردآوری شد. تحلیل داده‌ها با روش تحلیل مضمون بر اساس چارچوب پنج‌مرحله‌ای برانو و کلارک (2006) انجام گرفت. در نتیجه این تحلیل، یک مدل مفهومی سه‌سطحی ظرفیت‌سازی شامل سطوح فردی، سازمانی و نهادی توسعه یافت. این مدل دربرگیرنده پنج مؤلفه اصلی است: آموزش و مهارت، انسجام و هماهنگی سازمانی، سیاست‌گذاری تطبیقی، به‌کارگیری فناوری‌های نوین اطلاعاتی و ارتباطی، و مشارکت فعال جامعه. یافته‌ها نشان داد که وجود ارتباط متقابل و هم‌افزای این مؤلفه‌ها نقش مؤثری در ارتقای تاب‌آوری، تصمیم‌گیری سریع و کارآمد، و پاسخ مؤثر به بحران دارد. در پایان، پیشنهاداتی برای تحقیقات آتی، توسعه سیاست‌های بومی‌شده، و چارچوب‌های اجرایی جهت پیاده‌سازی این الگوها در کشورهایی چون ایران ارائه شده است. |
| کلیدواژه ها |
| ظرفیت‌سازی، مدیریت بحران، رهبری بحران، تحلیل مضمون، تاب‌آوری |
| وضعیت: پذیرفته شده |
